Το άρθρο που ακολουθεί είναι από τον Δρ. Χρήστο Η. Καραγιάννη, Ειδικό Συμπεριφοριολόγο Κτηνίατρο, MSc, Dip. ECAWBM(BM), MRCVS, Διπλωματούχο του Ευρωπαϊκού Κτηνιατρικού Κολλεγίου Ευζωίας και Συμπεριφοράς. Διαβάστε πώς το άγχος σχετίζεται με την εκδήλωση διαφόρων προβλημάτων υγείας στις γάτες και πώς μπορείτε να προστατεύσετε τη γάτα σας από αυτά.
Το άγχος σε ανθρώπους και ζώα σχετίζεται άμεσα με τη μείωση του προσδόκιμου ζωής. Ωστόσο, το στρες όχι μόνο μειώνει τη διάρκεια ζωής αλλά μπορεί επίσης να επηρεάσει και την ποιότητα ζωής μέσω διαφόρων μηχανισμών. Στην επιστημονική βιβλιογραφία υπάρχουν πολλές δημοσιεύσεις για τις επιπτώσεις του άγχους στην υγεία της γάτας και μερικές από αυτές θα αναφέρουμε στη συνέχεια:
Άγχος και Ουροποιητικό Σύστημα
Το άγχος έχει αναφερθεί στις γάτες ότι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ιδιοπαθή κυστίτιδα. Αυξημένα επίπεδα κατεχολαμινών στο αίμα, που απελευθερώνονται κατά τη διάρκεια αγχωτικών γεγονότων, έχουν βρεθεί σε γάτες με ιδιοπαθή κυστίτιδα. Έχει παρατηρηθεί επίσης ότι τα επίπεδα κατεχολαμινών επιστρέφουν στα αρχικά επίπεδα μετά από αλλαγές στο περιβάλλον της γάτας που μειώνουν το στρες. Για το λόγο αυτό, οι πιο πρόσφατες θεραπευτικές στρατηγικές για τη διαχείριση της ιδιοπαθούς κυστίτιδας και τη μείωση των επιπέδων στρες απαιτούν τόσο αλλαγές στο περιβάλλον όσο και στη συμπεριφορά της γάτας παράλληλα με τη φαρμακολογική παρέμβαση.
Σε τρεις διαφορετικές μελέτες, οι ερευνητές ανέφεραν ότι συγκεκριμένοι στρεσογόνοι παράγοντες, όπως η μετακόμιση σε νέο σπίτι, η παρουσία σκύλων ή άλλων γατών στο σπίτι και, ιδιαίτερα, η επιθετική συμπεριφορά μεταξύ των γατών σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης κυστίτιδας. Αυτές οι μελέτες περιγράφουν ότι η παθοφυσιολογία της ιδιοπαθούς κυστίτιδας στη γάτα σχετίζεται με αλλαγές στη διαπερατότητα της ουροδόχου κύστης που επηρεάζεται από στρεσσογόνους παράγοντες.
Άγχος και Γαστρεντερικό Σύστημα
Στους ανθρώπους, το άγχος έχει συσχετιστεί με διάφορες γαστρεντερικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένου της φλεγμονώδου νόσου του εντέρου, των πεπτικών ελκών και της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Σε μια μελέτη με γάτες που συγκρίθηκαν υγιείς γάτες και γάτες με ιδιοπαθή κυστίτιδα, διαπιστώθηκε ότι στρεσογόνοι παράγοντες του περιβάλλοντος είχαν ως αποτέλεσμα αυξημένο αριθμό γατών με συμπτώματα έμετου ή ανορεξίας. Επιπλέον, έχει αναφερθεί ότι η απομόνωση ή ο περιορισμός μιας γάτας, μπορεί να συσχετιστεί με συμπτώματα όπως έμετος, μειωμένη όρεξη ή διάρροια.
Άγχος και Αναπαραγωγικό σύστημα
Στην ιατρική του ανθρώπου, το άγχος της μητέρας και η ανάπτυξη του εμβρύου συνδέονται στενά. Ωστόσο, στην κτηνιατρική και συγκεκριμένα στην ιατρική της γάτας, η συσχέτιση μεταξύ των δύο έχει διερευνηθεί ελάχιστα. Για παράδειγμα, σε μια μελέτη, συγκρίθηκαν δύο ομάδες έγκυων γατών, η ομάδα με άγχος και η ομάδα χωρίς άγχος. Η ομάδα χωρίς άγχος παρέμεινε στο ίδιο, γνώριμο γι’ αυτές μέρος και η ομάδα με άγχος άλλαξε μέρος και εκτέθηκε σε στρεσσογόνα ερεθίσματα. Τα αποτελέσματα ήταν ότι τα νεογέννητα γατάκια της ομάδα με άγχος παρουσίασαν χαμηλότερο βάρος γέννησης και πιο αργή αύξηση βάρους μετά την τρίτη εβδομάδα γαλουχίας σε σύγκριση με την ομάδα χωρίς άγχος, παρόλο που έτρωγαν την ίδια τροφή.
Άγχος και Ανοσοποιητικό σύστημα
Γενικά, το άγχος μπορεί να καταστείλει τη δραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος. Συγκεκριμένα, γάτες που ζουν σε έντονα στρεσσογόνο περιβάλλον έχει βρεθεί πως έχουν πενταπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν λοιμώξεις της ανώτερης αναπνευστικής οδού σε σύγκριση με γάτες που ζουν σε πιο ήρεμο περιβάλλον. Παράλληλα, έχει περιγραφεί ότι ο ιός της ιογενούς ρινοτραχειίτιδας της γάτας (ερπητοϊός τύπου 1) αποβάλλεται σε υψηλότερα επίπεδα από γάτες που εκτίθενται σε στρεσογόνες καταστάσεις. Μια άλλη ιογενής ασθένεια, επίσης, η λοιμώδης περιτονίτιδα της γάτας, φαίνεται και αυτή να σχετίζεται με το άγχος, καθώς οι αγχωτικές καταστάσεις φαίνεται να αυξάνουν την ευαισθησία της γάτας στη μόλυνση.
Άγχος και Δέρμα
Η υπερβολική αυτοπεριποίηση μιας γάτας, εκτός από τα δερματολογικά αίτια, μπορεί να συνδέεται με έναν αριθμό περιβαλλοντικών και κοινωνικών στρεσογόνων παραγόντων. Η αυτο-περιποίηση και το ξύσιμο μπορεί να εκδηλώνονται ως αντιδράσεις σε στρεσσογόνα ερεθίσματα χωρίς να υπάρχει κάποια εμφανή παθολογική δερματολογική αιτία ή, ακόμη πιο συχνά, να συνυπάρχουν δερματολογικά αίτια και άγχος.
Για να διασφαλιστεί η ευζωία της γάτας, επομένως, είναι σημαντικό να παρακολουθούνται τακτικά τόσο οι όποιες αλλαγές στη συμπεριφορά της όσο και με τις κατάλληλες διαγνωστικές εξετάσεις και η υγεία της. Η παροχή ενός ήρεμου και ασφαλούς περιβάλλοντος με ευκαιρίες για παιχνίδι, άσκηση και χαλάρωση είναι απαραίτητη για τη διατήρηση τόσο της ψυχικής όσο και της σωματικής υγείας μιας γάτας.
Σύμμαχός σας το FELIWAY
Οι φερομόνες που απελευθερώνονται από τη συσκευή διάχυσης FELIWAY Classic Diffuser, μεταφέρουν μηνύματα ηρεμίας στις γάτες, επηρεάζοντας τον τρόπο που αντιλαμβάνονται το περιβάλλον τους και δημιουργώντας συνθήκες ηρεμίας και ασφάλειας. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες οι γάτες ζουν πιο ευτυχισμένες και περιορίζονται συμπεριφορές όπως το μαρκάρισμα με ούρα, το γρατζούνισμα, το κρύψιμο και η υπερβολική αυτοπεριποίηση που πιθανόν οφείλονται στο στρες. Αποδεδειγμένα, το FELIWAY έχει βοηθήσει εκατομμύρια γάτες σε όλο τον κόσμο και χιλιάδες κτηνίατροι όχι μόνο το συνιστούν αλλά το χρησιμοποιούν και στα κτηνιατρεία τους, υπερασπιζόμενοι την ευζωία των γατών.