Czy koty przywiązują się do ludzi? | Happy Cat Experts
Psy i koty żyją z człowiekiem od tysięcy lat. Czy zasadnicze różnice w ich naturze wpływają na relacje z opiekunami?
Przodkami dzisiejszych psów są wilki, czyli zwierzęta stadne. To dlatego rozwijają one złożone interakcje społeczne i relacje z innymi psami oraz ludźmi. Dzięki temu są często uważane za lojalne i wierne wobec swoich opiekunów.
Koty natomiast wywodzą się od północnoafrykańskich żbików, czyli gatunku żyjącego w dużej mierze w samotności. I chociaż są udomowione od ponad dziesięciu tysięcy lat, panuje powszechne przekonanie, że są zwierzętami zdystansowanymi i niezależnymi. Czy rzeczywiście tak jest?
Czy koty są przywiązane do człowieka?
Badania kwestionują niektóre z powszechnych wyobrażeń na temat kotów oraz ich relacji z ludźmi. Okazuje się, że wiele poglądów może być opartych na fałszywych założeniach.
Badacze z Oregon State University w USA sprawdzali np. przywiązanie kotów do opiekunów. Wykorzystali tzw. "Secure Base Test". To rodzaj testu, który był już wcześniej stosowany do badania przywiązania między ludźmi a ich dziećmi, a także między ludźmi i ich psami.
Polegał on na tym, że opiekun wchodził ze swoim kotem do nieznanego pomieszczenia. Tam znajdowały się trzy zabawki dla kotów umieszczone w odległości ponad metra od nich. Człowiek siadał na podłodze i pozostawał bierny, chyba, że kot zbliżył się do niego na odległości przynajmniej jednego metra. W takim wypadku mógł wejść z nim w interakcję.
Po dwóch minutach opiekun wychodził z pokoju, a kot zostawał sam. Po kolejnych dwóch, wracał i siadał w tym samym miejscu.
Przywiązanie, które zwierzę wykazywało wobec opiekuna, klasyfikowano na następującej skali:
- Silne przywiązanie - kot komfortowo eksplorował pomieszczenie, jednocześnie utrzymując kontakt z opiekunem. Wykazywał oznaki stresu, gdy człowiek wychodził i szukał ponownego kontaktu po powrocie. Znikały wtedy objawy stresu, a kot wracał do eksploracji i zabawy.
- Ambiwalentne przywiązanie - kot wykazywał zwiększony stres, gdy opiekun opuszczał pomieszczenie, a po jego powrocie duże zaangażowanie w celu utrzymania kontaktu z człowiekiem.
- Niewielkie przywiązanie - kot wykazywał niewielkie lub zerowe oznaki dyskomortu po wyjściu opiekuna, a jego powrót spotykał się z obojętnością.
- Niepewne przywiązanie - kot wysyłał sygnały strachu lub unikania opiekuna po jego powrocie do pomieszczenia.
Opis wykresu: Proporcja kotków i dorosłych kotów wykazujących silne przywiązanie do opiekuna: 64,3% kotki; 68,6% kotki po szkoleniu; 65,8% dorosłe koty.
Jakie były wyniki badania przywiązania kotów do ludzi?
Wśród 70 kociąt w wieku od trzech do ośmiu miesięcy, ponad 60 proc. z nich zostało sklasyfikowanych jako silnie przywiązane do swoich opiekunów.
Co ciekawe, proporcje te nie zmieniły się znacząco nawet po 6 tygodniach dodatkowego szkolenia i socjalizacji. Co więcej, gdy tym samym testem oceniono 38 dorosłych kotów, uzyskano bardzo podobne wyniki. Około 66 proc. osobników wykazywało silne przywiązanie.
Wnioski dotyczące przywiązania kotów do ludzi
Metody badawcze dowodzą, że koty czują niepokój podczas separacji oraz poszukują interakcji z opiekunem po jego powrocie. Przywiązanie do opiekuna jest stabilne w każdej grupie wiekowej: od małych kociąt aż po dorosłe osobniki.
Żadne pojedyncze badanie nie jest w stanie w pełni zbadać złożoności relacji, które rozwijają się pomiędzy kotami a ich opiekunami. Nie ma jednak wątpliwości, że te więzi są w większości przypadków bardzo silne. Ich stabilność od najmłodszych lat sugeruje również, że może to mieć podłoże genetyczne.
Mimo że koty są często postrzegane jako zdystansowane i niezależne, to w rzeczywistości tak nie jest. Większość z nich wydaje się być blisko związana ze swoimi opiekunami, którzy są dla nich źródłem bezpieczeństwa. Mechanizm działa więc podobnie jak u psów.
Pełne szczegóły tego badania można znaleźć tutaj i chociaż żadne pojedyncze badanie nie jest w stanie w pełni zbadać złożoności relacji, które rozwijają się między kotami i ich opiekunami, fascynujące jest zobaczyć i zrozumieć, że koty rzeczywiście wydają się tworzyć silne więzi z ludźmi.
Przypisy:
1. Vitale KR, Behnke AC, Udell MAR. Attachment bonds between domestic cats and humans. Current Biology. 2019 Sep 23;29(18):R864-R865. https://doi.org/10.1016/j.cub.2019.08.036